గీతాచరణం

  ఒక కాయ దాని తల్లి చెట్టు నుండి పోషకాలను గ్రహిస్తూ వృద్ధి చెందుతుంది. తరువాత అది తన స్వంత ప్రయాణాన్ని ప్రారంభించడానికి చెట్టు నుండి వేరు అవుతుంది. విత్తనము నుంచి చివరకు చెట్టుగా మారేవరకు , వివిధ దశలను కలిగి ఉంటుంది. మరోవైపు , అపరిపక్వ కాయ పండే వరకు , అంటే తన యాత్రను స్వయంగా ఆరంభించే దక్షత వచ్చేవరకు తల్లి చెట్టుకు అంటిపెట్టుకుని ఉండాలి.       పండిన పండు , అపరిపక్వమైన కాయను చెట్టును విడిచి పెట్టడానికి ఆకర్షించకూడదు ఎందుకంటే అపరిపక్వ కాయ స్వతంత్ర ప్రయాణాన్ని ప్రారంభించడానికి ఇంకా సిద్ధంగా లేదు. మాతృచెట్టు నుండి అవసరమైన పోషణ పొందడానికి సమయం కేటాయించకపోతే అది నశిస్తుంది. ఈ పోషణ పండిన పండు నుంచి పొందే అవకాశం లేదు. ఇదే పంథాలో , శ్రీకృష్ణుడు పరమాత్మస్వరూపమునందు నిశ్చల స్థితిని పొందిన జ్ఞాని శాస్త్రవిహిత కర్మలను ఆసక్తితో (ఫలాసక్తితో) ఆచరించు అజ్ఞానులను భ్రమకు లోను చేయరాదు. అనగా కర్మలయందు వారికి అశ్రద్ధను కలిగింపరాదు. పైగా , తాను కూడ శాస్త్ర విహితములైన సమస్తకర్మలను చక్కగా చేయుచు వారితోగూడ అట్లే చేయింపవలెను ” అని సలహా ఇస్తారు ( 3.26).       ఇది కర్మేంద్రియాలను బలవంతంగా నియంత్రించే వ్యక్తుల గ

  మన దైనందిన జీవితంలో కొన్ని పనులను ఇష్టంగా చేస్తాము. దీనినే ఆసక్తి అంటాము. ఇష్టం లేని పనులను చేయడానికి విముఖతను చూపిస్తాము. దీనిని విరక్తి అంటాము. ఈ రెండు స్థితులలో మనము జీవితం గడుపుతాము. శ్రీకృష్ణుడు ' అనాసక్తి ' అనే మూడవ స్థితిని సూచిస్తారు ; అనాసక్తి , అంటే ఆసక్తి , విరక్తి రెండింటినీ అధిగమించడం. “ అజ్ఞానులు కర్మలయందు ఆసక్తులై వాటిని ఆచరించినట్లుగా విద్వాంసుడు (జ్ఞాని) కూడా లోకహితార్థమై అనాసక్తుడై కర్మలను ఆచరింపవలెను ” అని శ్రీకృష్ణుడు బోధించారు ( 3.25).       ఆసక్తి , విరక్తి పై ఆధారపడిన కర్మలు మనల్ని దయనీయంగా మారుస్తాయి. ప్రియమైన వ్యక్తి (ఆసక్తి) మన దగ్గర ఉంటే మనకు ఆనందాన్ని కలిగిస్తుంది ; వారు లేకపోవడం మనల్ని అసంతృప్తికి గురి చేస్తుంది. అదేవిధంగా , అసహ్యించుకునే వ్యక్తి (విరక్తి) ఉండటం మనల్ని అసంతృప్తికి గురి చేస్తుంది ; వారు లేకపోవడం ఉపశమనాన్ని కలిగిస్తుంది. ఆసక్తి లేదా విరక్తి రెండూ మనల్ని సుఖం , దుఃఖం యొక్క ద్వంద్వాల మధ్య ఊగిసలాడించగలవు అని ఈ ఉదాహరణ సూచిస్తుంది. కాబట్టి , శ్రీకృష్ణుడు , ఏదైనా పని చేసేటప్పుడు రెండింటినీ అధిగమించి అనాసక్తుడిగా ఉండమని సలహా ఇస్తున్నారు

  ప్రపంచాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి చిన్నపిల్లలు ఎల్లప్పుడూ వారి తల్లిదండ్రుల యొక్క మార్గదర్శకత్వం కోసం చూస్తారు ; కొత్త విషయాలు , మర్యాదలు , ప్రవర్తనలు మొదలైన వాటిని నేర్చుకుంటారు. మన మాటలకు , చేతలకు మధ్య సామరస్యముతో వారికి ఉదాహరణగా నిలుస్తూ ఉండడమే పిల్లల్ని పెంచడానికి ఉత్తమ మార్గము. తరువాత స్నేహితులు , ఉపాధ్యాయులు , సలహాదారులు మొదలైన వారిపై ఆధారపడటం కొనసాగుతుంది. అదే విధంగా మన పై ఆధారపడే వ్యక్తులు , మార్గదర్శకత్వం కోసం మన వైపు చూసే వ్యక్తులు ఉంటారని ఇది సూచిస్తుంది. మనం ఏం చేసినా అది వారి పై ప్రభావం చూపుతుంది. ఈ సందర్భంలో శ్రీకృష్ణుడు ఇలా చెప్పారు “ శ్రేష్ఠుడైన పురుషుని ఆచరణమునే (ప్రవర్తననే ఇతరులును అనుసరింతురు. అతడు నిల్పిన (ప్రతిష్ఠించిన) ప్రమాణములనే లోకులందరును పాటించెదరు ” (3.21). శ్రీకృష్ణుడు ఇంకా వివరిస్తారు , “ ఓ అర్జునా! ఈ ముల్లోకముల యందును నాకు కర్తవ్యము అనునదియే లేదు. అట్లే పొందదగిన వస్తువులలో ఏదియును నేను పొందనిదియును లేదు. ఐనను నేను కర్మలయందే ప్రవర్తిల్లుచున్నాను ( 3.22). ఓ పార్థా! ఎప్పుడైనను నేను సావధానుడనై కర్మలయందు ప్రవర్తింపకున్నచో లోకమునకు గొప్పహాని సంభవించును. ఎందు

  అనాసక్తుడై కర్తవ్యకర్మలను ఆచరించు మనుష్యుడు అత్యున్నత స్థితికి చేరుకుంటాడని శ్రీకృష్ణుడు మనకు హామీ ఇస్తున్నారు ( 3.19). అనాసక్తుడిగా ఆసక్తి , విరక్తి రెండిటిని వదిలివేసిన వాడు ; కర్మ ద్వారా మాత్రమే పరిపూర్ణతను పొందినవాడు అయిన జనక మహారాజు ఉదాహరణను ఇస్తారు ( 3.20). విలాసాలలో నివసించేవాడు , అనేక బాధ్యతలను కలిగి ఉన్న వాడైన మహారాజు కూడా అనాసక్తుడై అన్ని చర్యలను చేయడం ద్వారా స్వతృష్ట స్థితిని పొందగలడనే విషయాన్ని శ్రీకృష్ణుడు నొక్కిచెప్పారు. పరిస్థితులతో సంబంధం లేకుండా మనం కూడా అదే విధంగా ఉన్నత స్థితిని చేరుకోగలమని ఇది సూచిస్తుంది. చరిత్రలో , ఇద్దరు జ్ఞానులు పరస్పరం సంభాషించిన సందర్భాలు చాలా తక్కువ. జనక మహారాజు , అష్టావక్ర ఋషి మధ్య అలాంటి సంభాషణనే , ' అష్టావక్ర భగవద్గీత ' అని పిలుస్తారు. ఇది సాధకులకు ఉపయోగపడే ఉత్తమమైన సంభాషణ అని చెప్పబడింది. ఒకసారి ఒక గురువు గారు గోచీ , భిక్షాపాత్రతో ఉన్న తన శిష్యుడొకరిని చివరి పాఠం కోసం జనకుని వద్దకు పంపాడు. అతను జనకుని వద్దకు వచ్చి , తన గురువు తనను విలాసాల మధ్య ఉన్న ఈ వ్యక్తి వద్దకు ఎందుకు పంపించాడా అని ఆశ్చర్యపోతాడు. ఒకరోజు ఉదయం జనకుడు అతన్

  జీవించడానికి రెండు మార్గాలు ఉన్నాయి. ఒకటి ' సంఘర్షణ ', మరొకటి ' సమర్పణ '. సమర్పణ అనేది యుద్ధంలో ఓడిపోయిన వారి లొంగుబాటు వంటి నిస్సహాయత కాదు. ఇది అవగాహనతో , క్రియాశీలమైన అంగీకారంతో సమర్పించుకోవడం. ఇతరులను దాటిపోవాలనుకునే కోరిక ; భగవంతుడు మనకిచ్చిన దానికంటే అధికంగా పొందాలనుకోవడం ; మన దగ్గర ఉన్నదానికంటే భిన్నమైన దాన్ని కలిగి ఉండాలనుకోవడమే సంఘర్షణ. మరోవైపు , సమర్పణ ప్రతి సజీవ క్షణానికి కృతజ్ఞత. “ ఎవరైతే ఇంద్రియాల ద్వారా భోగాలలో రమించి , సృష్టిచక్రాన్ని అనుసరించి చరించరో అతని జీవితం వ్యర్ధం ” అని శ్రీకృష్ణుడు ఉద్ఘాటించారు ( 3.16). ఈ ఇంద్రియాలను సంతృప్తిపరిచే మార్గంలో పయనించే ఎవరికైనా జీవితము సంఘర్షణ మయము. ఎందుకంటే అవి ఎప్పటికీ సంతృప్తి చెందవు. ఇది పోరాటం , ఉద్రిక్తత , ఆందోళన మరియు కష్టాలను తెచ్చే వ్యర్ధ జీవితం. శ్రీకృష్ణుడు వర్షం యొక్క ఉదాహరణను ఉపయోగించి సృష్టిచక్రాన్ని వివరిస్తారు ( 3.14). ' వర్షం ' నీటి యొక్క నిస్వార్ధ కర్మ రూపం ; ఇందులో నీరు ఆవిరైపోతుంది ; నిస్వార్ధంగా వర్షం రూపంలో కురుస్తుంది. అటువంటి నిస్వార్ధ కర్మలే సర్వోన్నత శక్తికి మూలం (3.15). నిస్వార

  భూమిపై జీవానికి నీరు చాలా అవసరం. నిస్వార్థ చర్యలను వివరించడానికి శ్రీకృష్ణుడు వర్షాన్ని ఉదాహరణగా ఉపయోగిస్తారు ( 3.14). వేడి కారణంగా నీరు ఆవిరైపోయి మేఘాలు ఏర్పడతాయి. సరైన పరిస్థితుల్లో అది వర్షంగా తిరిగి వస్తుంది. దీని అర్థం ఏంటంటే వర్షం అనేది చక్రంలోని ఒక భాగం. ఈ ప్రక్రియలోని నిస్వార్ధ కర్మలను , శ్రీకృష్ణుడు ' యజ్ఞం ' అని అంటారు. మహాసముద్రాలు నీటిని ఆవిరి చేసి మేఘాలు ఏర్పడడానికి సహాయపడతాయి ; మేఘాలు వర్షంగా మారడానికి తమను తాము త్యాగం చేస్తాయి. ఈ రెండూ యజ్ఞరూపమైన నిస్వార్ధ కర్మలు. యజ్ఞం రూపమైన నిస్వార్ధ కర్మలు అస్థిత్వము యొక్క అత్యున్నత శక్తిని కలిగి ఉంటాయని ( 3.15) శ్రీకృష్ణుడు సూచించారు. ప్రారంభంలో ఈ శక్తిని ఉపయోగించి సృష్టికర్త సృష్టిని చేసారు ( 3. 10), ప్రతి ఒక్కరూ దీనిని ఉపయోగించి పరమ శ్రేయస్సును పొందమని ఆయన సలహా ఇచ్చారు ( 3.11). ఇది యజ్ఞ రూపమైన నిస్వార్ధ కర్మ ద్వారా అస్థిత్వముతో మనల్ని మనం సంలీనము చేసుకుని , దాని శక్తిని ఉపయోగించు కోవడమే. వర్షం యొక్క ఈ పరస్పర అనుసంధాన ప్రక్రియలో మేఘాలు గర్వపడి నీటిని నిల్వ చేసుకుంటే చక్రం భంగపడుతుంది. ఈ చక్రాలకు భంగం కలిగిస్తూ ఈ విధ

  “ నీవు శాస్త్ర విహితకర్తవ్యకర్మలను ఆచరింపుము. ఏలనన కర్మలను చేయకుండుట కంటెను చేయుటయే ఉత్తమము. కర్మలను ఆచరింపనిచో నీ శరీర నిర్వహణముగూడ సాధ్యము గాదు ” అని శ్రీకృష్ణుడు తత్వాన్ని విశదీకరించారు ( 3.8). ఆహారాన్ని సేకరించడం , భోజనం చేయడం వంటి చర్యలు మానవ శరీరం యొక్క మనుగడకు అవసరం. మానవ శరీరం అనేక అవయవాలు , వ్యవస్థలు , రసాయనాలను కలిగి ఉంటుంది. ఇవి క్రమం తప్పకుండా వేలాది అంతర్గత చర్యలను చేస్తూ ఉంటాయి. వాటిలో ఒక్కడి తప్పిపోయినా సామరస్యం పోయి , శరీరం రోగగ్రస్త మవుతుంది లేదా నశిస్తుంది. అంటే శరీరం యొక్క నిర్వహణ నిష్క్రియాత్మకంగా సాధ్యం కాదు. శ్రీకృష్ణుడు నియత చర్యలను గురించి మాట్లాడారు ; ఇది ఒక క్లిష్టమైన తత్వ జ్ఞానము. సమాజం మనపై విధించిన కట్టుబాట్లు , పవిత్ర గ్రంథాల ద్వారా ప్రస్తుతింపబడిన ఆచారాలు లేదా విధులు సాధారణంగా నియత కార్యాలుగా పరిగణించబడతాయి. కానీ శ్రీకృష్ణుడు ఏమి చెప్పాలనుకుంటున్నారో దాన్ని నిర్వచించడంలో ఈ రెండూనూ విఫలమవుతాయి. చిన్న విత్తనం విశాలమైన చెట్టుగా మారినట్లు ; చిన్న కణం జన్యువులలో (జీన్స్) ఉన్న సూచనలను అమలు చేయడం ద్వారా సంక్లిష్టమైన మానవ శరీరంగా అభివృద్ధి చెందినట్లు ; ఈ

“ కర్మ కి మనం కర్త కాకపోతే నిజమైన కర్త ఎవరు ?” అనే ప్రశ్న మన అందరిని వేధిస్తుంది. దానికి శ్రీకృష్ణ భగవానుడు ఇలా సమాధానమిస్తారు , “ ఏ మనుష్యుడైనను , ఏ కాలమునందైనను క్షణమాత్రము కూడా కర్మను ఆచరింపకుండ ఉండలేడు. ఇందు ఎట్టి సందేహమునకు తావు లేదు. ఏలనన , మనష్యులందరును ప్రకృతి జనితములైన గుణములకు లోబడి కర్మలను చేయుటకు బాధ్యులగు దురు. ప్రతి వ్యక్తియు కర్మను ఆచరింపవలసియే యుండును ” (3.5). ఎలక్ట్రాన్ ', ' ప్రోటాన్ ', ' న్యూట్రాన్ ' అనే మూడు పరమాణు కణాలు మొత్తం భౌతిక ప్రపంచానికి మూలము. అదేవిధంగా , సత్వ , తమో , రజో అనే మూడు గుణాలు మనల్ని కర్మలు చేసేలా ప్రేరేపిస్తాయి. అందుకే అవే నిజమైన కర్తలు. శ్రీకృష్ణుడు ఇంకా ఇలా అంటారు , “ బలవంతముగా , బాహ్యముగా ఇంద్రియ వ్యాపారములను నిగ్రహించి , మానసికముగా ఇంద్రియ విషయములను చింతించునట్టి మూఢుని మిథ్యాచారి అనగా దంభి అనియందురు ” (3.6). కుటుంబ , సామాజిక స్థాయిలో చిన్నప్పటి నుంచి మనం మంచి ప్రవర్తనకు పొగడ్తలను , చెడు ప్రవర్తనకు శిక్షను పొందుతూ పెరిగాము. ఉదాహరణకు , ఎవరైనా మనల్ని బాధ పెట్టినప్పుడు , మంచి ప్రవర్తన గలవారిగా కనిపించటానికి మనం మన మాటల్